9 تا از خبرسازترین و مرگبارترین سوانح هوایی جهان!

فیلم چند نمونه از سوانح هوایی وحشتناک در جهان

1. بزرگ‌ترین سانحه هوایی جهان؛ برخورد دو بوئینگ 747 در فرودگاه تنریف

انفجاری که از برخورد دو هواپیمای بوئینگ با هم توی فرودگاه تنریف اسپانیا به وجود اومد، اون‌قدر بزرگ و مرگ‌بار بود که هنوز بعد‌از گذشت حدود 50 سال، عنوان «بزرگ‌ترین سانحه هوایی جهان» رو یدک می‌کِشه!

داستان از اونجایی شروع شد که 27مارس1977، گروهک جدایی‌طلب گوانچه، توی فرودگاه قناری بمب‌گذاری می‌کنن و باعث می‌شن که فرودگاه موقتا بسته بشه. عدم‌فعالیت این فرودگاه، ترافیک هوایی فرودگاه لوس رودئوس که الان اسمش شده فرودگاه تنریف شمالی رو زیاد می‌کنه. هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ خطوط هوایی KLM هلند و هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ Pan American ازجمله پروازهایی بودن که توی این فرودگاه مجبور شدن فرود اضطراری داشته باشن و سوخت‌گیری کنن. با همۀ خستگی پرسنل فرودگاه، به‌خاطر شرایط و حجم کاری، تمام تلاششون رو برای هدایت هواپیماها می‌کنن. اشتباه خلبان هواپیمای Pan Am توی شمارۀ خروجی باند، وقتی که برج مراقبت ازش می‌خواد از خروجی 3 خارج بشه ولی اون اشتباها به‌سمت خروجی 4 می‌ره، باعث می‌شه توی مسیر حرکت هواپیمای KLM قرار بگیره و با اینکه KLM سعی می‌کنه با تیکاف زودتر از موعد از فاجعه جلوگیری کنه ولی موفق نمی‌شه و دو تا هواپیما به هم برخورد می‌کنن.

توی انفجار حاصل از این تصادف، تمام 248 سرنشین پرواز 4805 KLM هلند و 335 نفر از سرنشین‌های پرواز ۱۷۳۶ پان امریکن جونشون رو از دست می‌دن و فقط 61 مسافر، خلبان و کمک‌خلبان هواپیمای آمریکایی زنده می‌مونن.

چند تا عامل مثل بمب‌گذاری توی فرودگاه قناری، وجود مه غلیظ، عجله برای رعایت تایم کاری پرسنل پرواز، عدم‌توجه به دستور کنتر‌گر برج مراقبت و تراکم بالای پروازها دست به دست هم دادن تا این اتفاق یا بهتر بگیم فاجعۀ انسانی رخ بده که باعث مرگ 583 انسان بی‌گناه شد. بعد‌از این اتفاق، جوامع بین‌المللی شروع به وضع قوانین و مقررات جدیدی کردن که این مدل اشتباهات دوباره تکرار نشه.

2. سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی

یکی از پرسروصداترین سوانح هوایی ایران مربوط به سقوط هلیکوپتر سید ابراهیم رئیسی (رئیس الساداتی) هشتمین رئیس‌جمهور ایران [دولت سیزدهم] بود. توی این پرواز که 30اردیبهشت1403 توی ورزقان، اطراف خونیرود آذربایجان ‌شرقی سقوط کرد، به‌غیر از رئیس‌جمهور وقت ایران، حسین امیرعبداللهیان [وزیر امورخارجه]، محمد‌علی آل‌هاشم [نمایندۀ ولی‌فقیه و امام‌جمعۀ تبریز]، مالک رحمتی [استاندار آذربایجان شرقی] و چند نفر از تیم حفاظتی و کادر پرواز هم به شهادت رسیدن. ابراهیم رئیسی بعد‌از افتتاح مشترک سد «قیز قلعه‌سی» با الهام علی‌اف [رئیس‌جمهور کشور آذربایجان]، درحال برگشت به‌سمت تبریز بود که بالگردش توی منطقۀ جنگلی دیزمار دچار سانحه می‌شه و سقوط می‌کنه.

3. سقوط هواپیمای بوئینگ 752 اوکراین

این پرواز که درحال انتقال 176 سرنشین [167 مسافر + 9 خدمۀ پرواز] از مبدا تهران به مقصد کی‌یف بود، توی تاریخ 18دی1398 (8ژانویه2020)، چند دقیقه بعداز تیکاف، به‌خاطر خطای انسانی توی منطقۀ شاهدشهر، اطراف شهریار، سقوط کرد. مسافرهای این پرواز از ملیت‌های مختلف ایرانی، کانادایی، اوکراینی، سوئدی، آلمانی، بریتانیایی و افغان بودن. با توجه به اعلام مرکز رسانه‌ای قوۀ قضائیه، متهم ردیف اول این ماجرا، به ‌اتهام قتل شبه‌عمد به تحمل 13 سال حبس تعزیری که 10 سال اون قابلیت اجرا داره و پرداخت خون‌بها به اولیای ‌دم قربانی‌هایی که مطالبۀ دیه داشتن محکوم شد. این سانحه هوایی دل‌خراش به‌عنوان «چهارمین سانحه مرگ‌بار حوادث هوایی ساقط کردن هواپیماهای مسافربری» تا به این لحظه ثبت شده.

4. ناپدید شدن 5 بمب‌افکن آمریکایی در مثلث برمودا

همۀ ما چیزهایی دربارۀ مثلث برمودا شنیدیم که هضمش برامون سخت بوده و با منطقمون جور در نمیومده. یکی از مرموزترین سوانح هوایی هم چند ماه بعداز جنگ جهانی توی همین منطقه اتفاق میفته.

 5دسامبر1945 تاریخی بود که یکی از عجیب‌ترین اتفاقات توی جهان افتاد؛ ناپدید شدن 5 هواپیما توی آسمون برای همیشه! این هواپیماهای بمب‌افکن اژدر TBM Avenger که جمعا 14 نفر سرنشین داشتن، برای انجام یه تمرین نظامی [بمباران ساختگی] از فورت لادردیل توی فلوریدا به‌سمت مرز دریایی باهاما می‌رفتن. توی دقیقۀ 91 ماموریتشون، تجهیزات جهت‌یابی هواپیماهای پرواز 19 از کار میفته و از مسیر اصلی خارج یا بهتر بگیم گم می‌شن. فرماندۀ اسکادران ستوان‌دوم چارلز سی تیلور که خلبان کارکُشته‌ای هم بوده به برج مراقبت نیروی دریایی اعلام وضعیت می‌کنه و از اون‌ها می‌خواد که برای مسیریابی بهش کمک کنن. با تمام تلاش‌هایی که پرسنل برج مراقبت برای نجات این گروه پروازی به خرج می‌دن، اون‌ها مسیر رو پیدا نمی‌کنن و اشتباها به‌سمت مثلث برمودا می‌رن و در نهایت بعداز چند ساعت ارتباط مخابراتیشون با مرکز برای همیشه قطع می‌شه.

فردای اون روز عملیات نجات شروع می‌شه و 242 فروند هواپیما همراه با 18 فروند شناور شروع به جستجوی هوایی و دریایی پرواز 19 می‌کنن. جالب اینجاست که نه‌تنها اون بمب‌افکن‌ها پیدا نمی‌شن بلکه یکی از هواپیماهای عملیات نجات هم توی این پروسه به سرنوشت 5 هواپیمای قبلی دچار و برای همیشه ناپدید می‌شه! فرضیه‌های زیادی دراین‌باره گفته می‌شه، بعضی‌ها امکان ربایش توسط فضایی‌ها رو مطرح می‌کنن و بعضی‌ها هم شرایط ویژۀ جَوّی توی منطقه رو عامل ناپدیدی هواپیماها می‌دونن.

5. خفگی 301 سرنشین به‌خاطر گرم کردن غذا در هواپیما

شنیدید که می‌گن «هرکاری رو نباید هرجایی انجام داد»؟ این مَثَل رو اگه مسافرِ قاچاقیِ گرسنۀ پرواز کراچی به جَده شنیده بود شاید الان 301 هم‌سفرش زنده بودن!

یکی از دل‌خراش‌ترین حوادث هوایی جهان اتفاقیه که توی اوت1980 توی فرودگاه بین‌المللی ریاض افتاد. خلبان این هواپیمای مسافربری که از کراچی پاکستان به مقصد شهر جَده عربستان می‌رفت، به‌خاطر آتیش‌سوزی توی قسمت بار و ازکار‌افتادگی موتور مرکزی هواپیما و سرایت دود به کابین مسافرها، توی فرودگاه شهر ریاض توقف می‌کنه. ولی شرایط پیچیده‌تر از اونی بوده که به نظر میومد. بعداز فرود، یکی از موتورهای بال هواپیما خاموش نمی‌شه و همین موضوع باعث می‌شه که درهای خروجی هواپیما باز نشن. به‌خاطر قفل شدن درهای هواپیما و عدم‌امکان خروج مسافرها، طی چند دقیقه همۀ سرنشین‌های پرواز به‌خاطر غلظت دود خفه می‌شن. بالاخره با تلاش نیروهای امدادی فرودگاه ریاض درهای کابین باز می‌شه ولی تعداد کمی از مسافرها که اون لحظه فکر می‌کردن فقط به‌خاطر کم بودن اکسیژن بی‌هوش شدن رو می‌تونن از هواپیما خارج کنن، چون چند دقیقه بعد، کل هواپیما آتیش می‌گیره و اجساد بقیۀ مسافرها هم توی آتیش می‌سوزه.

شاید برای شما هم حرص‌دربیار باشه که بفهمید منشا اولیۀ همۀ این ماجراها، گرم کردن غذا با اجاق‌گاز، توی قسمت بار هواپیما توسط یکی از مسافرهای قاچاقی بوده!

6. ناپدید شدن هواپیمای پرواز 370 مالزی

می‌دونید بزرگ‌ترین عملیات جست‌وجو توی کل تاریخ مربوط به کدوم اتفاق بوده؟ یکی از عجیب‌ترین سوانح هوایی که تا به امروز هم علی‌رغم اجرای بزرگ‌ترین عملیات کاوش جهان هیچ‌کس نتونسته معماش رو حل کنه، ناپدید شدن هواپیمای پرواز 370 مالزیه!

هواپیمای پرواز 370 مالزی 8مارس2014 از کوالالامپور به‌سمت پکن حرکت کرد. توی این پرواز که با یه هواپیمای بوئینگ 777 و با 239 سرنشین [227 مسافر و 12 خدمه] انجام شد مسافرهایی با تابعیت چهارده کشور حضور داشتن که از بین اون‌ها دو نفر ایرانی بودن که اتفاقا با پاسپورت دزدی هم سوار شده بودن! تلاش کشورهای مختلف برای جست‌و‌جوی هواپیما هیچ نتیجه‌ای نداشت و فقط منجر به کشف چند قطعه از بدنۀ هواپیما شد. تا امروز بعضی فرضیه‌ها دربارۀ هواپیماربایی، دستگیری توسط آمریکا، خودکشی خلبان، آتش‌سوزی توی هواپیما، سقوط توی دریا و حتی دزدیده شدن توسط آدم‌فضایی‌ها برای این پرواز مطرح شده.

با اینکه حدود 10 سال از این اتفاق می‌گذره و 160 میلیون دلار برای زیرورو کردن اقیانوس واسه پیدا کردن لاشۀ هواپیمای 370 خرج شده، هنوز هم یکی از گنگ‌ترین و مبهم‌ترین سوانح هوایی جهانه!

7. سقوط هواپیما به‌خاطر دسته‌گل عروس

گاهی اوقات اجرای خاص بعضی مراسم، دردسرساز می‌شه! سال 2019 یه زوج ایتالیایی که ساکن لیورنو بودن تصمیم می‌گیرن که مراسم پرت کردن دسته‌گل توی عروسیشون رو به‌طرز خلاقانه‌ای [!] اجرا کنن. اون‌ها توی روز عروسی، یه هواپیمای Jabiru160 اجاره می‌کنن و عروس خانم تصمیم می‌گیره که دسته‌گلش رو از آسمون برای دخترهای مجرد پرت کنه. متاسفانه بعداز پرتاب دسته‌گل، به‌خاطر جریان هوا و وزش باد، دسته‌گل به موتور هواپیما برخورد می‌کنه و باعث آتیش گرفتن و در نهایت سقوط این هواپیمای سبک روی خوابگاه افراد بی‌خانمان می‌شه. عروس این عروسی به‌خاطر شدت جراحات و خون‌ریزی قبل‌از رسیدن به بیمارستان فوت می‌کنه. شاید براتون جالب باشه که شهردار لیورنو با شرکت کردن توی مراسم خاک‌سپاری، با این داماد خلاق هم‌دردی می‌کنه.

عجیب‌ترین و مرموزترین معماهای حل ‌نشده جهان!

8. سرنگونی هواپیمای مسافربری 655 ایران ایر توسط ناو آمریکایی

صبح 12تیرماه1367 هواپیمای مسافربری A300 شرکت هواپیمایی ایران‌ایر [با شماره پرواز 655] که از بندرعباس عازم دبی بود، بر فراز آب‌های خلیج‌فارس، هدف حملۀ 2 فروند موشک هدایت‌شوندۀ کروز از ناو جنگی یو‌اس‌اس وینسنس متعلق‌به نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا، قرار می‌گیره و متاسفانه تمامی 290 سرنشین اون [156 مرد، 53 زن، 65 کودک و 16 خدمه] جون خودشون رو از دست دادن. توی این پرواز مسافرهایی با ملیت‌های ایرانی، اماراتی، یوگسلاویایی، پاکستانی، هندی و ایتالیایی بودن. یکی از مسافرهای خاص این پرواز، رایزن نظامی سفارت پاکستان توی ایران بود که می‌خواست از دبی به مقصد شهر کراچی بره.

حدود هشت سال بعداز این اتفاق [1996] آمریکا طی یه توافق با ایران توی دیوان بین‌المللی دادگستری، 61/8 میلیون دلار به خانواده‌های قربانیان ایرانی‌ این اتفاق غرامت پرداخت کرد.

9. ناپدید شدن هواپیمای ملبورنی پس‌از دیده شدن بشقاب‌پرنده

تا امروز توی جاهای مختلف دنیا، بارها مشاهدۀ اشیای پرندۀ ناشناس توی آسمون گزارش شده. ولی شاید جالب‌ترینش موردی باشه که می‌خوایم الان براتون بگیم. 21اکتبر1978 ساعت 19:00 عصر بود که یه خلبان استرالیایی به نام فردریک والنتیچ (ولنتیک) اطراف جزیره تاسمانی، توی تنگۀ باس مشغول پرواز تمرینی می‌شه.

چند دقیقه بعد‌از تیکاف متوجه یه هواپیمای ناشناس توی فاصله 4500 فوتی موقعیتش می‌شه که داشته اون رو دنبال می‌کرده و این موضوع رو سریعا به برج مراقبت اعلام می‌کنه. واحد پشتیبانی بعد‌از بررسی و چک رادارها به فردریک اعلام می‌کنه که هیچ نوع پرنده‌ای توی اون محدوده در‌حال پرواز نیست. ماجرا اونجایی جالب‌تر یا بهتر بگیم ترسناک‌تر می‌شه که خلبان پشت بی‌سیم اعلام می‌کنه که شی‌ء پرنده، هواپیمای عادی نیست و بدنۀ براق غیرمعمولی داره با چراغ‌های عجیب سبزرنگ و داره بالای سر هواپیمای اون دایره‌وار حرکت می‌کنه! چند ثانیه بیشتر نمی‌گذره که فردریک توی آخرین تماسش با برج مراقبت با صدای وحشت‌زده می‌گه که موتور هواپیماش از کار افتاده و این ارتباط با پخش یه صدای گوش‌خراشِ مبهم، تا ابد قطع می‌شه!

به‌خاطر عجیب بودن این اتفاق، سریعا تیم پشتیبانی شبانه، شروع به جست‌وجوی زمینی، دریایی و هوایی برای پیدا کردن هواپیمای فردریک می‌کنه. حتی عملیات نجات رو تا دو روز دیگه هم ادامه می‌دن ولی در کمال تعجب می‌بینن که هیچ اثری از فردریک و هواپیماش نیست. توی این حدود 50 سالی که از این ماجرا می‌گذره، هیچ‌وقت لاشۀ هواپیمای فردیک پیدا نشد و معمای اتفاقی که اون شب براش افتاده تا امروز حل‌نشده باقی مونده. تقریبا برای خیلی‌ها ثابت شده که فردریک توسط موجودات فضایی ربوده و اگه هم زنده باشه، برای همیشه به مکان نامعلومی منتقل شده!

جمع‌بندی

توی این مقاله چند تا از وحشتناک‌ترین اتفاقات هوایی توی سراسر دنیا رو با هم بررسی کردیم. درسته که این سوانح توی هرکجای دنیا و به‌هر‌شکلی که باشه دل‌خراش و ناراحت‌کننده‌ست ولی وقتی هواپیمای مورد حادثه، مسافربری باشه این اتفاقات رنگ «فاجعه» به خودشون می‌گیرن. غیرنظامی بودن سرنشین‌های هواپیما باعث می‌شه که مردم ابراز هم‌دردی بیشتری کنن و دلشون بیشتر به درد بیاد. خوشبختانه باید بگیم که امروزه با حساسیت و نظارت سخت‌گیرانه بعضی نهادها مثل انجمن بین‌المللی حمل‌و‌نقل هوایی (IATA) تعداد این‌جور حوادث روز‌به‌روز درحال کاهشه و امنیت و سطح کیفی پروازها هم درحال افزایش.